Het heeft even geduurd maar dan heb je ook wat. Tenminste dat zou je toch verwachten. Op 23 mei jl. heeft ons burgerraadslid Jaco Hurynovich-Verstappen artikel 9 vragen gesteld aan het college over de stedenband Yangzhou en de invloed vanuit China. Potferdikkeme, wat waren we benieuwd, en wat waren we teleurgesteld in het niveau en de volledigheid van de beantwoording hiervan. Laten we u even meenemen in de gestelde vragen en de antwoorden van het college.
Breda heeft zoals u wellicht weet een omstreden stedenband met Yangzhou, en heeft in coronatijd als gift een grote hoeveelheid mondkapjes ontvangen als blijk van waardering van deze fantastische relatie. We hebben dan ook de vraag gesteld of deze gift onderdeel was van een gift over meerdere steden, puur bilateraal tussen Breda en Yangzhou heeft plaatsgevonden óf is dit via de landelijke overheid bewerkstelligd. Het blijkt dus een een-tweetje te zijn geweest tussen Breda en Yangzhou. Maar dit college weet van 95% van de mondkapjes niet waar ze vandaan komen en waar ze zijn geproduceerd! Dit is toch op zijn minst merkwaardig.
De Verenigde Staten heeft een Forced Labour Act welke voorziet in een verbod op artikelen die deels of geheel zijn vervaardigd in de omstandigheid van dwangarbeid. De Europese Unie heeft zo’n wet (nog) niet. We stelden het college de vraag of zij zich zal inzetten voor soortgelijke wetgeving in de geest van Forced Labour Act teneinde uit te sluiten dat er sprake is van aankoop van producten die vervaardigd zijn middels dwangarbeid. Uw antwoord was, en ik citeer: “Vanzelfsprekend is Breda tegen dwangarbeid, echter zal dit niet zo specifiek via onze communicatiekanalen worden uitgedragen.”
“Vanzelfsprekend is Breda tegen dwangarbeid, echter zal dit niet zo specifiek via onze communicatiekanalen worden uitgedragen.”
Dit is een vorm van indirect ontwijken van het probleem. Juist het benoemen van dit feit toont aan waar u voor staat. Aan de andere kent stelt u: “Partijen die zich hieraan schuldig maken worden geweerd.” Nou dan zijn we er toch? Als dit het beleid is, als dit het maatschappelijk verantwoorde beleid is, kijken we uit naar een feestelijke beëindiging van deze bizarre en onlogische stedenrelatie.
Geacht college, ook richten wij ons graag even tot u. Als we vragen of u erkent dat de Chinese Communistische Partij verantwoordelijk is voor deze mensenrechtenschendingen ontwijkt u de vraag en zegt u niet veel meer dan dat China een autocratie is. Ronduit stuitend en zeer teleurstellend.
U wéét dat dit gebeurt. U wéét dat mensenrechten worden geschonden. U wéét dat mensen stelselmatig worden misbruikt, mishandeld en vermoord. Waarom is het dan toch zo veel moeite om antwoord te geven op deze simpele vraag? U kijkt wéér weg.
Uit ons uitgebreide onderzoek is gebleken dat mensenrechten op grote schaal worden geschonden middels inzet van dwangarbeid (in heropvoedingskampen, waarbij sprake is van genocide) waarvan vooral Oeigoeren slachtoffer zijn. We hebben het college gevraagd of zij op de hoogte is van deze gruweldaden. Het antwoord luidt dat hier het rijksbeleid wordt gevolgd. Schaamteloos wordt er dus weggekeken van de onmenselijke misstanden die hier plaatsvinden. Het is úw stedenband niet die van ons, het is úw zusterstad niet die van ons, het is dan ook úw keuze om hier een einde aan te maken in plaats van u te verschuilen achter een kamerbrief van 4 juni 2021. U kijkt wéér weg.
Het is úw stedenband niet die van ons, het is úw zusterstad niet die van ons, het is dan ook úw keuze om hier een einde aan te maken in plaats van u te verschuilen achter een kamerbrief van 4 juni 2021. U kijkt wéér weg.
In de beantwoording van vragen aan het college op 29 september 2020 wordt er het volgende gesteld over de mensenrechtenkwestie in China: “Hierover zijn wij continu met de provincie en het Rijk in gesprek en nemen we actief deel in sessies van VNG International en ministerie van Buitenlandse Zaken over China waarbij naast de kansen zeker ook aandacht is voor bedreigingen. Om deze reden is de mensenrechtensituatie in de natie China geen onderwerp van gesprek in de contacten met de lokale overheid van Yangzhou.”
Ja het staat er echt: “continu” dus voortdurend, non-stop. Als je doorlopend met iemand in gesprek bent kan men ervan uitgaan dat er ook daadwerkelijk iets besproken wordt nietwaar? De bedreigingen zijn wél onderwerp van gesprek en daarom de mensenrechtenschendingen in China niet. U kijkt wéér weg.
Wij stelden u de vraag “Tot welke resultaten heeft de actieve deelname aan sessies van VNG International en ministerie van Buitenlandse Zaken geleid? U geeft als antwoord wederom geen antwoord. Geen resultaten, maar een verslag. Het interessante van uw reactie was het volgende citaat: “Buitenlandse Zaken ziet in principe de relevantie van zusterbanden, gezien het belang van engageren met Chinese partners en het bouwen van wederzijds begrip, ook om moeilijke onderwerpen bespreekbaar te maken.” Juist, moeilijke onderwerpen, die nu geen onderwerp van gesprek zijn. Onderwerpen die levens kosten en families uit elkaar rukken. Onderwerpen die haaks staan op de normen en waarden waar wij als stad voor staan. Dát soort onderwerpen.
De mensenrechtensituatie is nog steeds geen onderwerp van gesprek en als we u de vraag stellen of u erkent dat dit zo snel mogelijk fysiek dan wel online besproken dient te worden zegt u het volgende: Volgens Instituut Clingendael en het Chinateam van de provincie is het duidelijk geworden dat het lastig is om puur het begrip mensenrechten te bespreken met de zusterrelatie omdat dit lokaal niveau betreft en geen nationaal niveau. Dat is voorbehouden aan EU en Rijksoverheid. Het advies is daarom ook om dit op lokaal niveau aan de hand van een maatschappelijk thema te doen. In samenwerking met de Rijksoverheid, het China Kennisnetwerk en VNG International wordt gekeken welk thema voor Breda het meest passend is. Dit is toch wel een hoog staaltje probleem ontwijken.
Want landelijke problemen op lokaal niveau bespreken zijn lastig en dus doen we het maar niet, en als we het dan al doen dan zal de Rijksoverheid, het China kennisnetwerk en VNG international wel even bepalen wat het best passend is. U heeft de vrije keuze om te bepalen met welke stad u een stedenband wenst te voeren, stop met dit karakterloze wanbeleid en stop met wegkijken van het probleem. Want dat doet u. U kijkt wéér weg.
We stelden u verder nog de vraag tot welke analyse en conclusies komt het college na kennisneming van het rapport “’Onderzoeksrapport Yangzhou”, U gaf geen antwoord, u had kennisgenomen van het rapport. Geen enkele analyse. Geen enkele conclusie.
Ook stelden we u vragen over wetenschapsspionage en de verrijking van het Chinese leger. In antwoord op de vraag of u onze zorgen deelt, gaf u geen inhoudelijke reactie. Ook op de vraag of deze vorm van spionage duidt op vertrouwensmisbruik, gaf u geen inhoudelijke reactie. U ziet tenslotte ook geen enkele aanleiding om na deze ontdekking te erkennen dat het vertrouwen in de samenwerking is geschaad. En precies dit, geacht college, noemen we in de volksmond “naïef”.
Tenslotte stelden we u de cruciale vraag “Is het college ook van mening dat een zusterband met een Communistische overheid die actief betrokken is bij mensenrechtenschendingen en wetenschapsspionage onhoudbaar is?” Deze vraag is zo cruciaal omdat precies deze vraag een antwoord verlangt die zegt waar we als gemeente voor staan. Die alles zegt over onze normen en waarden, over onze kijk op de wereld, over onze vrijheid, over onze democratie en over onze menselijkheid. Het antwoord wat u gaf, was dat niet. Uw antwoord was geheel in lijn met het voortdurende wegkijken van het probleem, het verschuilen achter landelijke kaders en het naïeve beleid op deze stedenband.
Wij wensen u veel wijsheid bij de evaluatie van deze stedenband. Dit is namelijk uw laatste kans om leiderschap te tonen, verantwoordelijkheid te nemen en te waarborgen waar u voor staat. Helaas gebeurt dit pas ergens in 2023 want kennelijk mogen de Oeigoeren natuurlijk nog best even wachten.